Het coronavirus heeft zich razendsnel over de hele wereld verspreid. Maar hoe ontstaat zo'n nieuw virus, hoe past het zich aan aan de mens en hoe word je er ziek van? Viroloog Menno de Jong van het Amsterdam UMC legt uit.
In maart 2020 hoopten we nog dat dat rare coronavirus voor de zomer wel zou verdwijnen, maar helaas… voorlopig zijn we er nog niet van af. Gaan we het ooit overwinnen? Ja! En Filip Lardon, fysioloog aan de UAntwerpen, laat alvast de blauwdruk van het meesterplan zien. Over waar we het virus kunnen aanvallen op zijn zwakke plekken
Mag je nog een appel uit de supermarkt eten zonder die te schillen of kan die besmet zijn door een hoestende winkelaar en loop je dan het virus op? En wat als je achter een hijgende jogger loopt? Moet je alle kleren nu op 90° wassen? Viroloog Marc Van Ranst to the rescue voor al je huis-, tuin- en keukenvragen!
We proberen met z'n allen the curve te flatten zodat we zeker niet allemaal tegelijkertijd corona krijgen en ziekenhuizen, artsen en verpleging het niet meer aan kunnen. Maar... zullen we vroeg of laat allemààl een keer corona krijgen (zolang het vaccin er nog niet is)? En is dat dan (nog) erg, epidemioloog Pierre Van Damme?
Waarom zeggen virologen niet heel duidelijk hoeveel uur het coronavirus nog ergens op kan zitten? Zodat ik weet waar ik aan mag komen en hoe lang ik mijn online-bestelling in quarantaine moet laten liggen? Epidemioloog Pierre Van Damme legt uit waarom dat niet altijd duidelijk is. En handen wassen echt één van de belangrijkste regels blijft.
Maken we ons te veel zorgen over corona? Spoiler alert: viroloog Marc Van Ranst zegt van wel. De belangrijkste regels volgen en dan komt het wel goed...
Heel wat mensen hebben COVID-19 zonder dat ze het weten. Ze zijn niet of nauwelijks ziek. Anderen overlijden eraan of zijn wekenlang doodziek. Dat is niet alleen heel onrechtvaardig en akelig, maar het is ook zo raar. Waarom wordt de ene mens zoveel zieker dan de andere, viroloog Marc Van Ranst?
Hoe maakt je coronavirus je ziek? En hoe kan het dat er meer mannen dan vrouwen doodgaan aan het #coronavirus? Dat heeft alles te maken met hoe hun #immuunsysteem werkt. En hoe lang blijf je daarna immuun? Alles weten over de strijd die je lichaam aangaat met #corona? Hoogleraar immunologie Huub Savelkoul legt het uit in deze video.
Je immuunsysteem is net een leger. De rekruten in het leger krijgen een speciale opleiding, waarbij ze leren om lichaamsvreemde cellen te herkennen. Maar soms gaat het helemaal mis en keert je lichaam zich tegen je eigen cellen. Alsof je een terroristische cel in je lijf hebt eigenlijk. Wat er dan mis gaat, legt immunoloog prof. dr. Huub Savelkoul je haarfijn uit.
Je kunt van het coronavirus heel erg ziek worden, gewoon omdat je pech hebt. Maar wetenschappers denken dat mensen die al te hygiënisch zijn ook wel eens sneller ziek zouden kunnen worden. Merkwaardig hè? Immunoloog Huub Savelkoul legt je in dit college uit wat de hygiënehypothese is en of we misschien beter wat minder proper moeten leven.
Heb je het gevoel dat je vandaag nog niks gedaan hebt? Niets is minder waar, want zonder dat je het door hebt, strijd je de hele dag door tegen allerlei enge bacteriën, virussen en tumoren. Hoe je immuunsysteem dat allemaal voor elkaar krijgt, hoor je van immunoloog Huub Savelkoul. Je bent dus hoe dan ook goed bezig geweest vandaag!
Die corona heeft de wereld goed zitten, en we zijn er nog niet vanaf. Maar we kunnen het virus wel verslaan. Het is al eerder gebeurd… op 26 oktober 1979 werd de wereld "pokkenvrij" verklaard. Voor het eerst in de geschiedenis had de mens een virusinfectie dankzij een vaccin succesvol de wereld uit geholpen! Maar waarom zijn er dan nog geen succesvolle vaccins zijn tegen alle infectieziektes. Het antwoord daarop krijg je van immunoloog Huub Savelkoul.
Het coronavaccin is er snel gekomen, kan dat dan wel veilig zijn? Hoe zit het met de langetermijneffecten? En hoe moet je kijken naar de risico’s van zo’n vaccin? Professor Marjolein van Egmond (Amsterdam UMC) geeft antwoord op al je vragen rondom het coronavaccin.
Astrazeneca, Pfizer/bioNtech, Moderna,... Er zijn gelukkig al verschillende coronavaccins op de markt om de pandemie te bestrijden. Maar werken die allemaal op dezelfde manier? En welk vaccin is het beste? Prof. dr. Corinne Vandermeulen (KU Leuven) is vaccinoloog en helpt hier enkele vaccinatiemythes de wereld uit.
Vrienden omhelzen, naar concerten en voetbalwedstrijden gaan, je verjaardag uitgebreid vieren... het klinkt op dit moment als een verre toekomstdroom (of een vaag verlegen). En het ís voorlopig ook nog een toekomstdroom. Het blijft intussen wachten op het coronavaccin. Maar hoe voorkomt zo'n vaccin dat je ziek wordt? En waarom vinden sommige mensen inentingen toch nog een eng idee? In deze video legt Meta Roestenberg je precies uit hoe vaccinaties werken en hoe ze gemaakt worden.
Binnenkort (hopelijk!) komt het coronavaccin eraan. Wij kunnen niet wachten… Want zodra voldoende mensen gevaccineerd zijn, kunnen we corona stilaan overwinnen en gewoon weer vrijuit kussen, dansen en feesten. En toch is niet iedereen zo enthousiast om zich te laten inenten. Hoewel het al lang duidelijk is dat het totale onzin is, blijven er mensen overtuigd dat kinderen er autisme van krijgen. Dat klopt dus echt niet. Maar klopt het dan wél dat vaccineren je afweersysteem verslechtert? Of dat er giftige stoffen in vaccins zitten? Wat is onzin en wat klopt? Vaccinoloog Pierre Van Damme zet feiten en fictie op een rijtje.
Je voelt je fit, bent nooit ziek of hebt voor zover je weet een goed werkend afweersysteem. Waarom zou je dan het coronavaccin nemen? Professor Marjolein van Egmond (Amsterdam UMC) geeft jullie het antwoord.
Misschien heb je de verhalen op sociale media wel gelezen: het coronavaccin zou je onvruchtbaar kunnen maken. Wat is daarvan waar? En waarom krijgen zwangere vrouwen het vaccin niet?
Er wordt heel vaak over een vaccin tegen corona gepraat. Maar waarom horen we zo weinig over een medicijn tegen het virus? En wat is het verschil? Viroloog Marc Van Ranst legt uit
In het Verenigd Koninkrijk wilde men in het begin van de coronacrisis het virus bestrijden via "groepsimmuniteit". Het idee is eenvoudig: zodra genoeg mensen besmet zijn, zou niemand nog ziek worden, ook niet wie nog niet besmet raakte. Maar hoe werkt dat precies? En waarom zijn ze er in het VK dan toch van afgestapt? Vaccinoloog Pierre Van Damme.
Op 31 december 2019 werd COVID-19 voor het eerst herkend als een nieuw virus. Intussen zijn we een jaar verder, 1,5 miljoen mensen zijn er al aan overleden en er is nog altijd geen vaccin. Vaccinoloog Pierre Van Damme legt uit hoe het komt dat dat zo lang duurt.
Wetenschappers van over de hele wereld zijn op zoek naar een vaccin tegen het coronavirus. Maar tegelijk horen we dat het virus snel zal muteren. En dan werkt het vaccin toch niet meer tegen die nieuwe virussen. Hoe zit dat precies, vaccinoloog Pierre Van Damme?
Meer dan een jaar voor het uitbreken van de coronacrisis waarschuwde virologe Marion Koopsmans al dat we niet voorbereid zijn op een pandemie. Erger nog: dat we steeds meer risico lopen op het ontstaan van serieuze pandemieën omdat we door de ontwikkelingen van onze moderne maatschappij steeds meer een wereld creëren waar gevaarlijke virussen zich veel makkelijker en beter kunnen verspreiden. Helaas had ze gelijk...
Begin 2020 leek het coronavirus nog een plaatselijk virusje ergens ver weg in China. Maar op een paar maanden tijd had het de hele wereld veroverd. Hoe kunnen virussen zich zo snel verspreiden? Om dat te begrijpen heb je wiskunde nodig én professor Johan van Leeuwaarden.
Drie jaar geleden legde biostatisticus Niel Hens voor Universiteit van Vlaanderen uit of we een griepepidemie kunnen stoppen met een extra weekje vakantie. Toen klonk het nog redelijk aantrekkelijk… Intussen hebben we het woord “griep” vervangen door “covid” en vinden we het plots heel wat minder leuk. Maar het blijft superinteressant om te horen hoe wetenschappers dit soort vragen proberen op te lossen.
Het coronavirus uitroeien… Daar zijn wetenschappers van over de hele wereld mee bezig. En ze geloven ook dat het kàn, als iedereen wat meewerkt. Toen er van covid19 nog geen sprake was, legt wiskundig epidemioloog Niel Hens bij ons al uit, hoe dat moet gebeuren. Hij deed het toen met als voorbeeld de mazelen...
Wetenschappers hebben ontdekt dat... een oud malariamedicijn wel/niet helpt bij corona, mondmaskers verspreiding wel/niet tegengaan, er bijna een vaccin is tegen corona (maar het is nog niet getest)... Sinds corona lijken wetenschappers elkaar (en hun onderzoek) elkaar meer dan ooit tegen te spreken. Wil dat zeggen dat ze zo gehaast zijn om een remedie tegen corona te vinden dat ze hun onderzoek niet meer degelijk doen? Intensivist Philippe Jorens analyseert het wetenschappelijk onderzoek kritisch.
Binnenkort (hopelijk!) komt het coronavaccin eraan. Wij kunnen niet wachten… Want zodra voldoende mensen gevaccineerd zijn, kunnen we corona stilaan overwinnen en gewoon weer vrijuit kussen, dansen en feesten. En toch is niet iedereen zo enthousiast om zich te laten inenten. Hoewel het al lang duidelijk is dat het totale onzin is, blijven er mensen overtuigd dat kinderen er autisme van krijgen. Dat klopt dus echt niet. Maar klopt het dan wél dat vaccineren je afweersysteem verslechtert? Of dat er giftige stoffen in vaccins zitten? Wat is onzin en wat klopt? Vaccinoloog Pierre Van Damme zet feiten en fictie op een rijtje.
Het coronavirus is echt, het is gevaarlijk en een vaccin kan het de wereld ook weer uit helpen. Dit zijn feiten, geen meningen. Bevestigd door massa’s mensen met kennis van zaken en niét tegengesproken door (andere) experts. En toch circuleren er massa’s theorieën over dat het virus niet bestaat, dat het een groot complot is om mensen onder de knoet te krijgen of dat Bill Gates ons met een vaccin allemaal een chip wil inspuiten. Complottheorieën… geloof jij ze (soms) ook. Gedragswetenschapper Jan-Willem van Prooijen legt uit waarom het zo makkelijk is om in onzin te geloven.
2020. Het jaar dat we allemaal voor een virus in lockdown gingen, mondmaskers begonnen te dragen en onze vrienden nauwelijks nog zagen. Was dit allemaal echt nodig? Waarom doen we dit nu bij covid en niet jaarlijks bij de griep? Is corona echt zo'n uitzonderlijk dodelijk virus als we het vergelijken met andere virussen?
Nee, natuurlijk niet! Dit is de domste vraag sinds het begin van Universiteit van Nederland en Vlaanderen. Waarom we ze dan hebben gesteld? Omdat er nog altijd mensen zijn die dat zeggen? Of iemand anders de schuld geven? Of homo’s de schuld van iets anders. Het zondebokmechanisme, noemen we dat? Genderhistoricus Jonas Roelens deed onderzoek naar het middeleeuwse Brugge en hoe homo’s daar de schuld van vanalles kregen, én waarom dat nu nog altijd gebeurt.
De covidpandemie was voor heel wat mensen en bedrijven ook financieel niet evident. De overheid sprong bij, door mensen en bedrijven te steunen. Miljarden heeft die steun al gekost. De overheid heeft hiervoor geld geleend, dat uiteindelijk moet worden terugbetaald. En dus... wie zal die coronafactuur binnenkort (terug)betalen? We vroegen het aan fiscaal expert aan de VUB, prof. dr. Michel Maus.
Drie jaar geleden vertelde communicatiewetenschapper Ike Picone dat er fake-news-fabriekjes bestaan - “redacties” die nieuws verzinnen en het verspreiden via het internet. Wij vonden het belangrijk om dit college ook hier nog eens onder de aandacht te brengen, want ook over COVID-19 circuleert er véél fake news. En het wordt gretig gelezen. Herken jij het (altijd) als fake news? En geloof je er dan nooit iets van? Of soms toch een beetje?
Weken thuis zitten, weinig mensen zien en 1,5 meter afstand tot elkaar houden. Het is voor niemand makkelijk. Maar wat doet het met onze mentale gezondheid? Worden we er echt depressief van? Sociaal psycholoog Paul van Lange vertelt wat sociale isolatie met een mens kan doen.
De covidpandemie zette een stop op ons sociaal leven. Velen van ons voelen de impact op ons psychisch welzijn. Vooral jongeren zijn er slecht aan toe. Psycholoog Inez Germeys (KU Leuven) legt je uit dat dat geen aanstellerij is.
Er is al veel gezegd en geschreven over thuiswerken. Voor de één is het een feest - eindelijk geen collega's die je de hele dag lastig vallen. Voor de ander een opgave, want die afwas loert ondertussen naar je en is het niet ook tijd om de planten te verpotten? En waar zijn die collega’s als je even wilt kletsen? Is thuiswerken nou wél of niét goed voor onze productiviteit en innovativiteit? Hoogleraar organisatiepsychologie Aukje Nauta geeft tips & tricks en legt uit wat thuiswerken op dit moment soms zo moeilijk maakt.
Had jij sneller last van een kort lontje tijdens de quarantaineweken? Of een onrustig gevoel omdat het misschien nog heel lang zou duren voor je weer met je vrienden op pad kunt? Dat is niet zo gek. Thuiszitten veroorzaakt stress. Hoogleraar klinische neuropsychologie Erik Scherder legt vanuit zijn eigen huiskamer uit hoe dat komt. En gelukkig heeft hij ook wat tips om die stress een beetje te verminderen.
Heb jij de neiging om te tobben? Woelen in je bed? IJsberen door je living? Afwezig door het raam staren? Dan was het afgelopen jaar misschien nog extra moeilijk voor jou. Of… misschien ook niet. Want piekeren heeft een doel en kan nuttig zijn. Prof. dr. Ernst Koster legt uit hoe je ervoor zorgt dat je niet aan dat piekeren ten onder gaat en bij hem, of een collega-psycholoog, terecht komt door een overdosis gepieker.